Lợi dụng những đặc tính ấy, người ta tìm cách bắt cá đối. Dụng cụ để bắt cá đối thật là giản dị. Người ta kiếm một miếng lưới cá phế thải nhỏ, mỗi bề độ một mét rưỡi, căng thật thẳng với hai thanh tre uốn cong chéo nhau. Tìm một khúc tre nhỏ, dài độ ba mét làm cáng. Miếng lưới căng thẳng có sức cản nước, nên mỗi khi được người ta đập mạnh xuống mặt nước là sùi bọt và phát ra tiếng kêu giống như đất lở...!
Sau cơn mưa, trời tối, bạn và một vài người nữa cùng đi bắt cá đối. Bạn khó mà đi một mình vì đêm tối trời bạn sẽ sợ ma. Vả lại bạn phải đi âm thầm không được để cho cá thấy được ánh sáng. Một người xách giỏ đựng cá, một người vác cái chụp - dụng cụ bắt cá đối tả ở trên - và một người nữa cầm đèn pin để lượm cá. Đèn pin không được tỏa ánh sáng ra ngoài... Len lỏi giữa những bụi cây bần, cây đước, nơi nào có một khoảng trống vừa một thước rưỡi vuông là bạn chụp đánh ào thật mạnh. Tấm lưới sẽ phát ra tiếng kêu giống như đất lở, đồng thời bọt bèo nổi lên. Những con cá đối từ chung quanh liền vuợt đến... Bạn đếm từ một đến mười là mạnh tay giật cái chụp lên thật lẹ. Cá có thể sẽ văng lên bờ hay còn trong lưới tùy theo sức mạnh của bạn. Việc lượm những con cá đang nhảy đành đạch trên bờ là việc của hai chàng hộ tống...
Người dân thôn Cửu Lợi có cách bắt cá đối, cá cồi, cá măng còn độc đáo hơn nữa. Có thể nói cách bắt cá theo kiểu nầy, chỉ có tại Tam Quan! Ngoài những đặc tính đã tả ở trên, cá đối còn có một đặc tính khác rất ngông cuồng. Trên đường đi của bầy cá, nếu có vật gì cản chúng, chúng liền nhảy qua để đi tiếp theo lộ trình đã hoạch định. Sông nước Tam quan là nơi những bầy cá đối hàng nghìn con tung hoành ngang dọc. Chúng rong chơi và làm tình dưới làn nước trong leo lẻo... Lợi dụng dòng sông lúc thủy triều xuống để bắt những bầy cá đối béo mập là việc làm của cả tập thể đồng bào trong các xóm ven bờ.
Khi thủy triều xuống, lòng sông nước cạn. Bạn có thể lội qua lội lại giữa những khúc sông mà không ướt quần cũng không cần cởi quần! Vì thế cho nên khi người ta đem những tấm nan tre đan vào nhau bằng dây dừa, chận ngang dòng sông. Xa khoảng một cây số là một đoạn khác cũng chặn ngang bằng những lưới tre như trên. Thế là đàn cá bị kẹt vào giữa. Lúc bấy giờ cả làng ra bắt cá bằng mọi phương tiện. Ai có nhá thì dùng nhá, ai có nom thì dùng nom...
Tất cả lội xuống khúc giữa, hai đầu là hai đoạn bị chận lại. Phía sau hàng rào bằng lưới tre là những con thuyền chờ sẵn để đón hàng ngàn chú cá đối nhảy lên hay những chiếc giàn cũng bằng tre đợi sẵn. Thích thú nhất là bạn ngồi xem cá đối nhảy lên thuyền hay lên giàn hứng. Bạn không thể nào tả được cái cảm giác khi chứng kiến một màu trắng phau toàn là cá tự nhảy lên thuyền để làm thức ăn cho người.
Trích:TAM QUAN Những nét đặc thù ! của Tác giả : Lê Anh Dũng