Gọi là Ba Bể bởi hồ được tạo thành bởi ba nhánh sông lớn hợp lưu mà thành. Ba nhánh sông này là Pé Lầm, Pé Lù và Pé Lèng (tiếng Tày, pé là hồ). Chung quanh hồ là quần thể du lịch Ao Tiên, đảo Pò Giả Mải (đảo Bà Gúa), động Puông, thác Ðầu Ðẳng)...

Từ Pé Lèng xuôi khoảng 800 mét, dòng sông Năng xuyên qua khối núi đá vôi Lũng Nham tạo ra động Puông dài 300 mét, cao hơn 30 mét với nhiều nhũ đá muôn hình vạn trạng, huyền ảo và lung linh. Những đợt bào mòn hàng triệu năm của con sông thời gian vào dãy núi đá vôi đã tạo nên một chiếc động kỳ bí trong một chiếc hồ lạ kỳ.

Dòng sông uốn mình thơ mộng qua những khúc quanh hẹp trong lòng hang, luồn dưới những rèm thạch nhũ đá đẹp lạ lùng. Trong hồ có tới 50 loại cá trong đó có rất nhiều loại cá quý hiếm như cá có Ba Bể, cá chiên ở thác Ðầu Ðẳng, cá chép kình, cá Dầm Xanh...

Cùng với Hồ Ba Bể, Vườn quốc gia Ba Bể là một di sản thiên nhiên đẹp, quý giá vào bậc nhất nước ta cần phải được bảo vệ, khai thác đưa khách du lịch tới tham quan, nghỉ dưỡng, nghiên cứu. Vườn Ba Bể có diện tích hơn 23 nghìn ha. Ðây là một hệ thống rừng nguyên sinh trên núi đá vôi bao bọc chung quanh hồ nước trong xanh. Ở đây có tới 417 loài thực vật và 299 loài động vật có xương sống. Nhiều động vật quý hiếm như phượng hoàng đất, gà lôi, voọc mũi hếch... sinh sống tại vườn.

Ðiểm du lịch sinh thái hấp dẫn

Ðối với du khách lần đầu tiên tới, quần thể rừng quốc gia Ba Bể luôn ẩn chứa những điều kỳ bí hoang sơ qua những câu chuyện kể mang mầu sắc huyền thoại. Ðến với Ba Bể là đến với viên ngọc bích của vùng Ðông Bắc, có người lại ví Hồ Ba Bể như Vịnh Hạ Long của tỉnh Bắc Cạn.

Khu du lịch sinh thái Ba Bể cách Hà Nội 240 km, phương tiện đi tới đây chỉ duy nhất bằng ô-tô, tuy nhiên với phương tiện này, du khách có thể ghé thăm những địa danh khác của Bắc Cạn. Sau tám tiếng trên xe ô-tô tương đối vất vả, bù lại, du khách có thể thấy Hồ Ba Bể với làn nước trong xanh mầu ngọc bích êm dịu sẽ làm xóa tan nhanh cảm giác mệt mỏi để hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ tuyệt đẹp.

Khí hậu Hồ Ba Bể chia làm hai mùa: mùa mưa và mùa khô, nhiệt độ trung bình trong năm khoảng 25 độ C. Khu vực Hồ Ba Bể là nơi quần tụ của bà con người Tày. Từ khi du lịch nơi đây phát triển, đời sống của bà con khấm khá hẳn lên.

Một điều lý thú khi đến với Ba Bể là bạn sẽ chính là những vị khách trên những chiếc thuyền độc mộc do bà con người Tày cầm lái. Họ chính là những hướng dẫn viên không chuyên nhiệt tình và đầy hiểu biết, đem lại cho bạn từ bất ngờ này đến bất ngờ khác trong cuộc hành trình khám phá vùng đất thiên nhiên hoang sơ này.

Nếu muốn, bạn sẽ được người dân hiếu khách nơi đây mời về nhà, cùng tham gia sinh hoạt trong đời sống hằng ngày với bà con dân tộc, cùng uống chén rượu ngô cay nồng nhắm với những thịt lợn mọi nướng được lấy từ gác bếp xuống để đãi khách quý. Khi đã thấm mệt, bạn dễ dàng đưa mình vào giấc ngủ bởi làn gió mơn man thổi nhẹ và tiếng chèo khua nước để rồi sớm mai sẽ bắt đầu vào cuộc hành trình khám phá mới lạ.
ST